DNA & Διαχείριση Βάρους – 2ο DNA Talk

Συμμετοχή της iDNA Laboratories στο CNN Greece.

Η παχυσαρκία αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις δημόσιας υγείας του 21ου αιώνα. Με περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο παχύσαρκα άτομα παγκοσμίως και την Ελλάδα να κατέχει υψηλή θέση στην Ευρώπη, ειδικά στον παιδικό πληθυσμό, η ανάγκη για εξατομικευμένες προσεγγίσεις είναι πιο επίκαιρη από ποτέ.

Στο 2ο DNA Talk του CNN Greece, η Δρ. Αγγελική Καπέλλου, Nutrition & Genetics Specialist της iDNA Laboratories, ανέλυσε τον ρόλο της γενετικής στη διαχείριση του σωματικού βάρους. Η συζήτηση επικεντρώθηκε στην επιστήμη της διατροφογενετικής, που μελετά πώς τα γονίδιά μας επηρεάζουν την ανταπόκρισή μας σε συγκεκριμένες διατροφικές επιλογές και αποτελεί τον πυρήνα της εξατομικευμένης διατροφής.

Με ένα απλό DNA Test, μπορούμε να λάβουμε πολύτιμες πληροφορίες για τον μεταβολισμό μας, την όρεξη, τη διαχείριση θρεπτικών συστατικών αλλά και τις προδιαθέσεις μας, διαμορφώνοντας ένα διατροφικό πλάνο που μας ταιριάζει πραγματικά.

Η Δρ. Καπέλλου τόνισε ότι η γνώση του γενετικού μας προφίλ δεν αποτελεί πανάκεια, αλλά μπορεί να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο συμπληρωματικής καθοδήγησης. Το βασικό της πλεονέκτημα είναι ότι βοηθά το άτομο να πετύχει ουσιαστική και μακροπρόθεσμη αλλαγή συμπεριφοράς, κάτι που αποτελεί και το «κλειδί» στην αποτελεσματική και βιώσιμη απώλεια βάρους.

Στη συζήτηση τέθηκαν επίσης ερωτήματα για την καταλληλότερη ηλικία έναρξης τέτοιων αναλύσεων – με την ειδικό να προτείνει ακόμη και από την ηλικία των 5 ετών – ενώ αποσαφηνίστηκαν συχνοί μύθοι, όπως η λανθασμένη ταύτιση των γενετικών τεστ με τα τεστ δυσανεξίας, τα οποία δεν έχουν επιστημονική τεκμηρίωση.

📺 Παρακολουθήστε τη συζήτηση στο CNN Greece:

Φαρμακογενετική και κατάθλιψη: Όταν η θεραπεία γίνεται πραγματικά προσωπική

(Πηγή: Onmed.gr)

Η φαρμακογενετική μάς προσφέρει το κλειδί για μια πιο αποτελεσματική, εξατομικευμένη θεραπευτική προσέγγιση στην ψυχική υγεία.

Η κατάθλιψη αποτελεί μια από τις πλέον διαδεδομένες αλλά και πιο περίπλοκες ψυχικές διαταραχές της εποχής μας. Μόνο στην Ελλάδα, το ποσοστό εμφάνισης ανέρχεται στο 6,52% του πληθυσμού, με τις υποτροπές να είναι συχνές και η θεραπεία να παραμένει δύσκολη για πολλούς ασθενείς [8]. Παρά την πρόοδο στην κατανόηση των νευροβιολογικών της μηχανισμών, η φαρμακευτική αντιμετώπιση της κατάθλιψης συνεχίζει να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε εμπειρικές μεθόδους.

Η κλασική πρακτική ακολουθεί τη γνωστή προσέγγιση «trial and error» δηλαδή, την επιλογή ενός αντικαταθλιπτικού σκευάσματος, την αναμονή εβδομάδων για την αξιολόγηση της ανταπόκρισης και, σε περίπτωση αποτυχίας, την αντικατάστασή του με κάποιο άλλο. Αυτή η διαδικασία δεν είναι μόνο χρονοβόρα και επιβαρυντική. Είναι και συχνά αναποτελεσματική. Στην πραγματικότητα, ένας στους τρεις ασθενείς με κατάθλιψη δεν ανταποκρίνεται επαρκώς στη φαρμακευτική αγωγή που του χορηγείται [1–3]. Επιπλέον, το 48% των ασθενών που πληρούν τα κριτήρια για ανθεκτική κατάθλιψη (TRD), δηλαδή σχεδόν οι μισοί από τους συμμετέχοντες είχαν δοκιμάσει τουλάχιστον δύο διαφορετικά αντικαταθλιπτικά χωρίς να έχουν ικανοποιητική βελτίωση στην κατάστασή τους. Ακόμα χειρότερα, το 36,93% είχε δοκιμάσει τέσσερις ή περισσότερες αντικαταθλιπτικές θεραπείες [9]. Αυτό δείχνει ότι ένα σημαντικό ποσοστό ατόμων είχε μακρά και δύσκολη πορεία αντιμετώπισης της κατάθλιψης, δοκιμάζοντας πολλές θεραπείες χωρίς επιτυχία.

Το αποτέλεσμα είναι ένας κύκλος απογοήτευσης: Αλλεπάλληλες αλλαγές φαρμάκων, ανεπιθύμητες ενέργειες, έλλειψη εμπιστοσύνης στη θεραπεία και επιδείνωση της κατάστασης.

Δεν ανταποκρινόμαστε όλοι με τον ίδιο τρόπο στις θεραπείες

Γιατί, όμως, δεν ανταποκρίνονται όλοι οι ασθενείς στην ίδια φαρμακευτική αγωγή; Η απάντηση είναι πιο προσωπική απ’ όσο φανταζόμαστε και βρίσκεται βαθιά μέσα μας, στο DNA μας.

Η φαρμακογενετική είναι ο κλάδος της ιατρικής που μελετά πώς οι γενετικές διαφορές επηρεάζουν την αντίδραση κάθε ατόμου σε φάρμακα. Στην περίπτωση των αντικαταθλιπτικών και άλλων φαρμάκων του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ), αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία. Οι επιστημονικές μελέτες δείχνουν πως μόνο το 40% έως 65% του γενικού πληθυσμού μεταβολίζει φυσιολογικά τα φάρμακα του ΚΝΣ [4,5]. Οι υπόλοιποι ανήκουν σε κατηγορίες με ταχύτερο ή βραδύτερο μεταβολισμό, γεγονός που επηρεάζει καθοριστικά την αποτελεσματικότητα, αλλά και την πιθανότητα εμφάνισης παρενεργειών.

Picture3.jpg

Φαρμακογενετική καθοδήγηση: Από τη θεωρία στην πράξη

Η φαρμακογενετική καθοδήγηση έρχεται να απαντήσει σε αυτό το αδιέξοδο. Μέσω μιας απλής γενετικής εξέτασης (από δείγμα στοματικού επιχρίσματος), ο ιατρός μπορεί να λάβει πληροφορίες για το γενετικό προφίλ του ασθενούς του, προκειμένου να επιλέξει το κατάλληλο φάρμακο και τη σωστή δοσολογία. Έτσι, η θεραπευτική απόφαση δεν βασίζεται πλέον σε εικασίες, αλλά σε ακριβή βιολογικά δεδομένα.

Νεότερες μελέτες επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα αυτής της προσέγγισης. Οι ασθενείς που έλαβαν φαρμακευτική αγωγή καθοδηγούμενη από φαρμακογενετική ανάλυση παρουσίασαν υψηλότερα ποσοστά ύφεσης των συμπτωμάτων, ταχύτερη ανταπόκριση και μικρότερη ανάγκη για αλλαγή θεραπείας σε σχέση με όσους ακολούθησαν τη συμβατική οδό [6].

Η εμπειρία στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, περισσότεροι από 4.000 ασθενείς έχουν ήδη επωφεληθεί από φαρμακογενετικές αναλύσεις που παρέχονται από την iDNA Laboratories A.E., με σημαντικά αποτελέσματα. Σε πρόσφατη ελληνική μελέτη [7], το 96% των ασθενών που ακολούθησαν θεραπεία βάσει του γενετικού τους προφίλ ανέφεραν βελτίωση των συμπτωμάτων. Το 90% είχε προσαρμογή της δοσολογίας ή αλλαγή της φαρμακευτικής αγωγής με βάση τα αποτελέσματα του τεστ, ενώ μόνο το 17% παρουσίασε σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες. Επιπλέον, το 87% των συμμετεχόντων ανέφερε λιγότερες επισκέψεις στον ιατρό, γεγονός που μεταφράζεται σε πρακτική ανακούφιση και εξοικονόμηση πόρων.

Η επίδραση στην ποιότητα ζωής και στο σύστημα υγείας

Επιπροσθέτως, η φαρμακογενετική δεν βελτιώνει μόνο την αποτελεσματικότητα της αγωγής, αλλά έχει τη δύναμη να αναβαθμίσει συνολικά την ποιότητα ζωής του ασθενούς. Όταν η θεραπεία είναι περισσότερο προσαρμοσμένη στις ιδιαιτερότητες του κάθε οργανισμού, η ανταπόκριση είναι ταχύτερη και η διατήρηση της βελτίωσης πιο σταθερή. Ταυτόχρονα, μειώνονται οι συννοσηρότητες, η ανάγκη για νοσηλείες, η απουσία από την εργασία και το κοινωνικό κόστος που συνεπάγεται μια μακροχρόνια, μη ελεγχόμενη ψυχική νόσος.

Ακόμα, η μείωση των ανεπιθύμητων ενεργειών και της χρήσης πολλών φαρμάκων περιορίζει σημαντικά το οικονομικό βάρος για το σύστημα υγείας και για τον ίδιο τον ασθενή. Δεν είναι υπερβολή να πούμε πως η φαρμακογενετική οδηγεί σε μια πιο ανθρώπινη, πιο ορθολογική και τελικά πιο αποτελεσματική ψυχιατρική πρακτική.

Picture5.jpg

Η κατάθλιψη είναι πολύ προσωπική

Η κατάθλιψη δεν είναι μια πάθηση που μπορεί να αντιμετωπιστεί με «γενικές λύσεις». Κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και η θεραπεία του οφείλει να είναι εξίσου μοναδική. Μέχρι πρόσφατα, οι γιατροί προσπαθούσαν να προβλέψουν την ανταπόκριση στη θεραπεία με βάση την εμπειρία, το ιστορικό και την κλινική εικόνα. Σήμερα, όμως, έχουν στη διάθεσή τους ένα νέο, πανίσχυρο εργαλείο: Τη γνώση του γενετικού προφίλ του κάθε ασθενούς.

Η φαρμακογενετική δεν είναι πλέον μια θεωρητική δυνατότητα, αλλά μια εφαρμόσιμη, άμεσα διαθέσιμη πρακτική. Μπορεί να μειώσει τον χρόνο ταλαιπωρίας, να αυξήσει τα ποσοστά ανταπόκρισης και να προσφέρει κάτι ανεκτίμητο: Την αίσθηση πως η φροντίδα που λαμβάνουμε είναι ακριβώς αυτή που χρειαζόμαστε. Με τη βοήθεια της γενετικής, μπορούμε να ξαναδούμε την ψυχική υγεία όχι μόνο με ιατρική ακρίβεια, αλλά και με βαθιά κατανόηση της ανθρώπινης μοναδικότητας.

Το πιστοποιημένο ιατροτεχνολογικό προϊόν της iDNA Laboratories είναι διαθέσιμο σε φαρμακεία και επιλεγμένα διαγνωστικά κέντρα. Μάθετε περισσότερα για τις φαρμακογενετικές υπηρεσίες της iDNA Laboratories και τη νέα εποχή στην ψυχιατρική θεραπεία στο idnalaboratories.com.

 

Δείτε το άρθρο εδώ: Φαρμακογενετική και κατάθλιψη: Όταν η θεραπεία γίνεται πραγματικά προσωπική

 

Βιβλιογραφία

  1. SawadaN, etal. (2009). Persistence and compliance to antidepressant treatment in patients with depression: a chart review. BMC Psychiatry, 9:38.
  2. Moncrieff J, Kirsch I. (2005). Efficacy of antidepressants in adults. BMJ, 331(7509):155–157.
  3. Mitchell AJ. (2006). Depressed patients and treatment adherence. Lancet, 367(9528):2041–2043.
  4. Bothos E, et al. (2021). Clinical pharmacogenomics in action: implementation of a pharmacogenetic panel for CNS diseases. J Transl Med, 19(1):151.
  5. Koopmans AB, et al. (2021). Meta-analysis of worldwide variation of CYP2D6 and CYP2C19. Transl Psychiatry, 11(1):141.
  6. Tesfamicael KG, et al. (2024). Efficacy and safety of pharmacogenomic-guided antidepressant prescribing: umbrella review & meta-analysis. Front Psychiatry, 15:1276410.
  7. Gkouvas N, et al. (2022). 30th European Congress of Psychiatry.
  8. WHO (2023). Depression country statistics – Greece.
  9. Gill K, Hett D, Carlish M, Amos R, Khatibi A, Morales-Muñoz I, Marwaha S. Examining the needs, outcomes and current treatment pathways of 2461 people with treatment-resistant depression: mixed-methods study. Br J Psychiatry. 2025 Mar 12:1-8. doi: 10.1192/bjp.2024.275. Epub ahead of print. PMID: 40070346.

Γονιδιωματική : Η μεγάλη επανάσταση στην υγεία | 1ο DNA Talk

Συμμετοχή της iDNA Laboratories στο CNN Greece.

Η γονιδιωματική αποτελεί έναν ταχέως αναπτυσσόμενο επιστημονικό κλάδο με σημαντικές επιδράσεις στην προληπτική ιατρική, τη διατροφή και την εξατομικευμένη φροντίδα υγείας. Στο 1ο DNA Talk του CNN Greece, με τίτλο «Γονιδιωματική: Η μεγάλη επανάσταση στην υγεία», συζητήθηκε ο τρόπος με τον οποίο η ανάλυση του γενετικού υλικού μπορεί να μετασχηματίσει το σύγχρονο υγειονομικό μοντέλο.

Ο Δρ. Σπύρος Βήττας, Chief Scientific Officer της iDNA Laboratories είχε την ευκαιρία να αναλύσει τον ρόλο της γονιδιωματικής στη διαμόρφωση εξατομικευμένων παρεμβάσεων, οι οποίες βασίζονται στις μοναδικές γενετικές ιδιαιτερότητες κάθε ατόμου. Μέσα από επιστημονικά τεκμηριωμένα εργαλεία, όπως τα DNA Test που σχετίζονται με τη διατροφή, τις καρδιοαγγειακές παθήσεις και τη φαρμακογενετική για το ΚΝΣ, ανοίγει ο δρόμος για στοχευμένες συμβουλές πρόληψης και βελτίωσης της ποιότητας ζωής.

Η συζήτηση εστίασε σε κρίσιμα ζητήματα, όπως:

  • η αξιοπιστία και χρησιμότητα των γενετικών αναλύσεων στην καθημερινή κλινική πρακτική
  • η σημασία της πρόληψης με βάση το DNA
  • και η δυνατότητα του κάθε ατόμου να ενισχύσει τον αυτοέλεγχο της υγείας του μέσω επιστημονικά τεκμηριωμένης πληροφορίας.

Η εξατομικευμένη γενετική και ιατρική δεν περιορίζεται πλέον σε εξειδικευμένα ερευνητικά εργαστήρια. Μέσω της τεχνογνωσίας που διαθέτει η iDNA Laboratories, προσφέρεται σήμερα τη δυνατότητα πρόσβασης σε DNA tests με πρακτική αξία και άμεσες εφαρμογές – από την επιλογή της κατάλληλης διατροφής, μέχρι την πρόληψη πολυσύνθετων ασθενειών.

📺 Παρακολουθήστε τη συζήτηση στο CNN Greece:

 

Η iDNA Laboratories παραμένει προσηλωμένη στη διάδοση της επιστημονικής γνώσης και στη βελτίωση της υγείας με όχημα την καινοτομία της γονιδιωματικής.

Πώς το DNA επηρεάζει το βάρος μας και τι μπορούμε να κάνουμε

(Πηγή: Newsbomb.gr)

Το 46% του παγκόσμιου ενήλικου πληθυσμού είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο και το ποσοστό αυτό προβλέπεται να φτάσει το 54% τα επόμενα χρόνια. Αντίστοιχα, στα παιδιά ηλικίας 5-19 ετών, το 28% είναι σήμερα υπέρβαρο ή παχύσαρκο και μέχρι το 2035 εκτιμάται ότι θα αγγίξει το 39%, όπως δείχνουν τα στοιχεία του 2025. Η παχυσαρκία αποτελεί μια αυξανόμενη παγκόσμια πρόκληση, με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, καθώς συνδέεται με χρόνιες σημαντικές παθήσεις, όπως ο διαβήτης τύπου 2, οι καρδιαγγειακές νόσοι και διάφοροι τύποι καρκίνου.

 

Παρότι η ανθυγιεινή διατροφή και η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας παίζουν καθοριστικό ρόλο, οι έρευνες των τελευταίων ετών έχουν δείξει ότι το 40-75% του κινδύνου εμφάνισης παχυσαρκίας σχετίζεται με τη γενετική μας προδιάθεση. Το DNA μας επηρεάζει όχι μόνο τον μεταβολισμό και την αποθήκευση λίπους, αλλά και τον τρόπο που το σώμα μας ανταποκρίνεται στα θρεπτικά συστατικά και στην άσκηση. Έτσι, κάποιοι άνθρωποι χάνουν βάρος πιο εύκολα από άλλους ή έχουν καλύτερα αποτελέσματα με σε συγκεκριμένες δίαιτες και προγράμματα γυμναστικής.

 

Σήμερα, η επιστήμη της Γενετικής μας επιτρέπει να κατανοήσουμε αυτές τις ατομικές διαφορές μέσω εξειδικευμένων αναλύσεων, όπως αυτές που προσφέρει η iDNA Laboratories. Μέσα από τη μελέτη του DNA, μπορούμε να δούμε πώς επεξεργαζόμαστε τα μακροθρεπτικά συστατικά (υδατάνθρακες, λίπη, πρωτεΐνες), ποια είναι η γενετική μας προδιάθεση για αύξηση ή απώλεια βάρους και πώς το σώμα μας ανταποκρίνεται στη σωματική άσκηση. Αυτή η γνώση επιτρέπει μια εξατομικευμένη προσέγγιση στη διατροφή και τη φυσική δραστηριότητα, βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητά τους.

 

Η διαδικασία είναι απλή και γρήγορη, καθώς απαιτείται μόνο ένα δείγμα παρειακού επιχρίσματος από το στόμα, το οποίο μπορεί να συλλεχθεί εύκολα και γρήγορα. Μετά την ανάλυση, παρέχονται εξατομικευμένες συστάσεις που βασίζονται στο γενετικό προφίλ του ατόμου, δίνοντάς του τη δυνατότητα να διαχειριστεί το βάρος του με επιστημονικά τεκμηριωμένο τρόπο. Πλέον, αυτές οι γενετικές αναλύσεις είναι διαθέσιμες σε φαρμακεία και επιλεγμένα διαγνωστικά κέντρα, επιτρέποντας στον καθένα να αξιοποιήσει τη δύναμη της Γενετικής για μια πιο στοχευμένη και αποτελεσματική διαχείριση του βάρους και της υγείας του.

 

Καπάνταης Ευθύμιος

Παθολόγος με εξειδίκευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη Διευθυντής Τμήματος Διαβήτη-Παχυσαρκίας-Μεταβολισμού Νοσοκομείο Metropolitan

 

Δείτε το άρθρο εδώ: Πώς το DNA επηρεάζει το βάρος μας και τι μπορούμε να κάνουμε – Newsbomb

Αναφορές

  1. World Obesity Atlas 2023, 2023. World Obesity Atlas 2023 [WWW Document]. World Obesity Federation. URL https://www.worldobesity.org/resources/resource-library/world-obesity-atlas-2023 (accessed 9.29.24).
  2. Mahmoud, R., Kimonis, V., Butler, M.G., 2022. Genetics of Obesity in Humans: A Clinical Review. International Journal of Molecular Sciences 23, 11005. https://doi.org/10.3390/ijms231911005
  3. Bouchard, C., 2021. Genetics of Obesity: What We Have Learned Over Decades of Research. Obesity (Silver Spring) 29, 802–820. https://doi.org/10.1002/oby.23116
  4. Heianza, Y., Qi, L., 2017. Gene-Diet Interaction and Precision Nutrition in Obesity. Int J Mol Sci 18, 787. https://doi.org/10.3390/ijms18040787

 

 

 

Το DNA μας και η πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων

(Πηγή: CNN.gr)

Από τον αόρατο κίνδυνο στην εξατομικευμένη πρόληψη: Τι μπορεί να αποκαλύψει το DNA μας για το εγκεφαλικό, το έμφραγμα και το σύνολο των καρδιαγγειακών παθήσεων.

 

Οι καρδιαγγειακές παθήσεις, όπως το έμφραγμα και το εγκεφαλικό, παραμένουν η νούμερο ένα αιτία θανάτου παγκοσμίως. Η επιστήμη έχει εδώ και δεκαετίες ταυτοποιήσει τους βασικούς «ενόχους»: Κάπνισμα, κακή διατροφή, έλλειψη άσκησης.

Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι πιο περίπλοκη. Υπάρχουν άνθρωποι που ακολουθούν έναν υγιεινό τρόπο ζωής και παρ’ όλα αυτά αναπτύσσουν καρδιοπάθειες, ενώ άλλοι με λιγότερο υγιεινές συνήθειες δεν εμφανίζουν ποτέ προβλήματα. Τι κρύβεται πίσω από αυτή την αντίφαση;

 

Tο DNA μας: «Σύμμαχος» της υγείας μας

Εκτός από τους γνωστούς παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία μας, υπάρχει και κάτι που δεν μπορούμε να δούμε ή να ελέγξουμε τόσο εύκολα: Το DNA μας. Όπως κάποιοι γεννιούνται με γονίδια που τους χαρίζουν γρήγορο μεταβολισμό ή καλύτερη αντοχή στην άσκηση, καλύτερο δέρμα ή τάση για τριχόπτωση, έτσι υπάρχουν και γενετικές παραλλαγές που επηρεάζουν την καρδιαγγειακή υγεία.

Το DNA μας επηρεάζει την καρδιαγγειακή μας υγεία με τρόπους που μέχρι πρόσφατα δεν μπορούσαμε να αποκρυπτογραφήσουμε. Σήμερα, η επιστήμη έχει κάνει άλματα, επιτρέποντάς μας να «διαβάσουμε» τον γενετικό μας κώδικα και να εκτιμήσουμε τον ατομικό μας κίνδυνο μέσω της Βαθμολογίας Πολυγονιδιακού Κινδύνου (Polygenic Risk Score – PRS).

 

Τι είναι η Βαθμολογία Πολυγονιδιακού Κινδύνου (PRS)

Το PRS είναι ένας «γενετικός χάρτης», λειτουργεί σαν ένας γενετικός αλγόριθμος που συνδυάζει χιλιάδες μικρές γενετικές παραλλαγές, δημιουργώντας μια εικόνα του πόσο επιρρεπής είναι κάποιος στην εκδήλωση κάποιας καρδιοπάθειας.

Δεν είναι ένα τεστ που καθορίζει το μέλλον, αλλά ένα εργαλείο πρόληψης που μπορεί να μας δώσει το προβάδισμα απέναντι στον κίνδυνο, έτσι ώστε να μπορούμε να παρέμβουμε εγκαίρως. Μικρές αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως μια διατροφή προσαρμοσμένη στις ανάγκες του οργανισμού, περισσότερη φυσική δραστηριότητα ή ακόμα και πιο στενή ιατρική παρακολούθηση, μπορούν να κάνουν τεράστια διαφορά. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί και φαρμακευτική αγωγή σαν επιπλέον ασπίδα προστασίας.

Με άλλα λόγια, μια επιβαρυμένη γενετική προδιάθεση δεν είναι μια «καταδίκη», αλλά ένας «σύμμαχος» που μάς δίνει τη δύναμη της πρόληψης. Όσο περισσότερα ξέρουμε για τον οργανισμό μας, για το DNA μας, τόσο καλύτερα μπορούμε να προστατεύσουμε την καρδιά μας και να ζήσουμε περισσότερα, υγιέστερα χρόνια.

 

Η εξέταση PRS είναι πλέον διαθέσιμη και στην Ελλάδα

Η διερεύνηση του γενετικού μας κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα δεν είναι ούτε περίπλοκη ούτε επεμβατική. Με ένα απλό παρειακό επίχρισμα, δηλαδή ένα δείγμα σάλιου, οι ειδικοί μπορούν να αναλύσουν το DNA και να υπολογίσουν τη Βαθμολογία Πολυγονιδιακού Κινδύνου (PRS).

Αυτή η τεχνολογία, που μέχρι πρόσφατα ανήκε στην τεχνογνωσία επιλεγμένων εργαστηρίων του εξωτερικού, είναι πλέον διαθέσιμη στην Ελλάδα από την iDNA Laboratories. Μπορεί κανείς να την προμηθευτεί σε επιλεγμένα φαρμακεία και διαγνωστικά κέντρα, αποκτώντας πολύτιμες πληροφορίες για την υγεία της καρδιάς του και -το πιο σημαντικό- τη δυνατότητα να προλάβει τον κίνδυνο πριν καν εμφανιστεί.

 

Καλλίστρατος Εμμανουήλ, Α Διευθυντής Β Καρδιολογικής κλινικής, Metropolitan Hospital 

 

Δείτε το άρθρο εδώ: Το DNA μας και η πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων – CNN.gr

Αναφορές

  1. Torkamani, A., N.E. Wineinger, and E.J. Topol. The personal and clinical utility of polygenic risk scores. Nature Reviews Genetics, 2018. 19(9): 581–590.
  2. O’Sullivan, J.W., et al. Polygenic Risk Scores for Cardiovascular Disease: A Scientific Statement From the American Heart Association. Circulation, 2022.
  3. Khera, A.V., et al. Genome-wide polygenic scores for common diseases identify individuals with risk equivalent to monogenic mutations. Nature Genetics, 2018. 50(9): 1219–1224.
  4. Abraham, G., et al. Genomic risk score offers predictive performance comparable to clinical risk factors for ischaemic stroke. Nature Communications, 2019. 10: 5819.
  5. Natarajan, P., et al. Polygenic risk score identifies subgroup with higher burden of atherosclerosis and greater relative benefit from statin therapy in the primary prevention setting. Circulation, 2017. 135: 2091–2101.

Το 40%-75% του βάρους μας οφείλεται στο DNA μας

(Πηγή: Queen.gr)

Η επιστήμη αποκαλύπτει γιατί η διαχείριση του βάρους δεν είναι μόνο θέμα πειθαρχίας, αλλά και γενετικής κληρονομιάς

 

Η αναζήτηση του ιδανικού σωματικού βάρους απασχολεί εδώ και δεκαετίες την επιστήμη, την κοινωνία, αλλά και τον κάθε ένα μας προσωπικά. Πόσες φορές δεν έχουμε προσπαθήσει να ακολουθήσουμε μια δίαιτα «κατά γράμμα», να γυμναστούμε συστηματικά, να ελέγξουμε τις μερίδες και τις θερμίδες και όμως, το αποτέλεσμα να μην είναι αυτό που περιμέναμε;

 

Η απογοήτευση που προκαλεί η αδυναμία απώλειας ή διατήρησης του βάρους μπορεί να είναι αποθαρρυντική. Συχνά, συνοδεύεται από ενοχές ή το αίσθημα πως «δεν προσπαθούμε αρκετά». Όμως σήμερα γνωρίζουμε ότι αυτή η αίσθηση δεν είναι μόνο άδικη, είναι και επιστημονικά ξεπερασμένη.

 

Η σύγχρονη γενετική μάς δείχνει πως ένα μεγάλο μέρος του σωματικού μας βάρους δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τη θέληση ή τις επιλογές μας. Αντιθέτως, ένα σημαντικό ποσοστό καθορίζεται από κληρονομικούς παράγοντες, εγγεγραμμένους στο DNA μας.

 

Η γενετική βάση του σωματικού βάρους

Πλήθος ερευνών καταδεικνύει πως το 40%-75% της διακύμανσης στο σωματικό βάρος μπορεί να αποδοθεί σε γενετικούς παράγοντες [1,2]. Αυτό σημαίνει ότι δεν ξεκινάμε όλοι από το ίδιο σημείο εκκίνησης στον «αγώνα» της διαχείρισης βάρους. Η προδιάθεση για αυξημένο βάρος, ή δυσκολία στη διατήρησή του, μπορεί να κρύβεται στο γονιδίωμά μας.
Η γενετική επηρεάζει ποικίλες μεταβλητές: Από τη λειτουργία του βασικού μεταβολισμού και την αποθήκευση λίπους, έως την ορμονική ρύθμιση της όρεξης και τη συμπεριφορά απέναντι στο φαγητό. Γονίδια όπως το FTO (Fat Mass and Obesity-associated) και το MC4R (Melanocortin 4 Receptor) έχουν συνδεθεί με την αύξηση της λιπώδους μάζας, την αυξημένη πρόσληψη θερμίδων και την ελαττωμένη ικανότητα καύσης [5,6].
Αν λοιπόν έχουμε περισσότερη δυσκολία να χάσουμε βάρος σε σχέση με κάποιον άλλο, αυτό μπορεί να είναι αποτέλεσμα γενετικής προδιάθεσης και όχι προσωπικής αποτυχίας.

Γιατί δεν αποδίδει η ίδια δίαιτα για όλους;

Αν έχουμε δοκιμάσει να ακολουθήσουμε την ίδια δίαιτα με κάποιον φίλο ή φίλη και τα αποτελέσματα ήταν εντελώς διαφορετικά, τότε ήδη έχουμε βιώσει αυτό που η επιστήμη επιβεβαιώνει: Η ίδια διατροφή δεν λειτουργεί το ίδιο σε όλους.
Οι διαφορές στον μεταβολισμό, στην ικανότητα απορρόφησης θρεπτικών συστατικών, στην αντίδραση του οργανισμού σε συγκεκριμένες ομάδες τροφίμων, έχουν γενετική βάση. Για παράδειγμα, ορισμένα άτομα είναι πιο ευαίσθητα στους υδατάνθρακες και παρουσιάζουν ευκολότερα διακυμάνσεις στα επίπεδα ινσουλίνης, κάτι που επηρεάζει τη λιπογένεση [3,4]. Άλλοι επεξεργάζονται πιο αποτελεσματικά τα λιπαρά ή έχουν γονίδια που σχετίζονται με αυξημένη όρεξη και τάση για υπερκατανάλωση.
Η αλήθεια είναι απλή αλλά εξαιρετικής σημασίας: Χωρίς γνώση του γενετικού μας προφίλ, ακολουθούμε τυφλά διατροφικές συμβουλές που μπορεί να μην είναι κατάλληλες για εμάς.

 

Η διατροφή που προσαρμόζεται στο DNA μας

Η γενετικά καθοδηγούμενη διατροφή είναι μια νέα, επιστημονικά τεκμηριωμένη προσέγγιση, που αξιοποιεί τη γενετική ανάλυση για να δημιουργήσει εξατομικευμένα διατροφικά πλάνα. Η διατροφή αυτή δεν βασίζεται σε κανόνες-«copy paste», αλλά σε αληθινά δεδομένα του σώματός μας όπως τα γονίδια, ο τρόπος ζωής και οι βιομετρικές μας ενδείξεις.
Σύμφωνα με μελέτες, τα άτομα που ακολουθούν εξατομικευμένη διατροφή βάσει του DNA τους παρουσιάζουν:
• Μεγαλύτερη απώλεια βάρους σε σχέση με άτομα που ακολουθούν γενικά διατροφικά σχήματα [7–9]
• Βελτιωμένους δείκτες υγείας, όπως υψηλότερη HDL («καλή» χοληστερόλη) και μειωμένα επίπεδα γλυκόζης νηστείας
• Σημαντική μείωση του κοιλιακού λίπους, που σχετίζεται με αυξημένο μεταβολικό κίνδυνο
• Μακροχρόνια διατήρηση του βάρους και μεγαλύτερη προσήλωση στη διατροφή
Αυτό που διαφοροποιεί τη DNA-based διατροφή δεν είναι η αυστηρότητα, αλλά η προσαρμοστικότητα. Αντί να προσπαθούμε να «χωρέσουμε» σε ένα έτοιμο μοντέλο διατροφής, δημιουργείται ένα πλάνο που «αγκαλιάζει» εμάς.

 

One size doesn’t fit all

Καθένας από εμάς είναι μοναδικός. Το σώμα μας, η αντίδρασή του στις τροφές, η κατανομή του λίπους, ο μεταβολισμός, όλα φέρουν τη δική μας προσωπική υπογραφή, εγγεγραμμένη στο DNA μας. Όσο κι αν η διαχείριση του βάρους ήταν για χρόνια θέμα γενικών οδηγιών και κοινωνικών προτύπων, η επιστήμη μας καλεί να επανεξετάσουμε τον τρόπο που φροντίζουμε τον εαυτό μας.
Η γνώση του γενετικού μας προφίλ δεν είναι πολυτέλεια. Είναι εργαλείο. Και μας επιτρέπει να διαμορφώσουμε στρατηγικές που δεν βασίζονται σε στερεότυπα ή μύθους, αλλά σε εξατομικευμένη φροντίδα με πραγματική επιστημονική βάση.
Αναλαμβάνοντας δράση μέσα από τη γενετική ανάλυση, μπορούμε να αφήσουμε πίσω την ανασφάλεια και να χτίσουμε μια σχέση με το σώμα μας βασισμένη στη γνώση, την αποδοχή και την αποτελεσματικότητα. Γιατί το βάρος μας δεν είναι ένα νούμερο, αλλά μια σύνθετη ισορροπία. Και τώρα έχουμε τα μέσα να την κατανοήσουμε σε βάθος.
Προμηθευτείτε το πιστοποιημένο ιατροτεχνολογικό προϊόν της iDNA Laboratories από τα φαρμακεία και επιλεγμένα διαγνωστικά κέντρα.

 

Δείτε το άρθρο εδώ: Did you know? Το 40%-75% του βάρους μας οφείλεται στο DNA μας – Queen.gr

Βιβλιογραφία
1. Locke AE, et al. (2015). Genetic studies of body mass index yield new insights for obesity biology. Nature, 518(7538), 197–206.
2. Yengo L, et al. (2018). Meta-analysis of genome-wide association studies for height and BMI in ∼700,000 individuals of European ancestry. Human Molecular Genetics, 27(20), 3641–3649.
3. Mansour S, et al. (2024). Precision Nutrition Unveiled: Gene-Nutrient Interactions, Microbiota Dynamics, and Lifestyle Factors in Obesity Management. Nutrients, 16(5), 581.
4. Bouchard C. (2021). Genetics of Obesity: What We Have Learned Over Decades of Research. Obesity (Silver Spring), 29(5), 802–820.
5. da Silva TER, et al. (2018). The FTO rs9939609 polymorphism and obesity risk in teens. Obesity Research & Clinical Practice, 12(5), 432–437.
6. García-Solís P, et al. (2016). FTO and MC4R SNPs associated with obesity in Mexican children. British Journal of Nutrition, 116(10), 1834–1840.
7. Horne JR, et al. (2020). Change in Weight and Body Composition in Genetic-Based vs Population-Based Intervention. Obesity (Silver Spring), 28(8), 1419–1427.
8. Tamilvanan MJ, Kalpana CA. (2023). Improved weight management using nutrigenetically tailored diet among Indians. Journal of Survey in Fisheries Sciences, 10, 4856–4862.
9. Vranceanu M, et al. (2020). Ketogenic vs Nutrigenetic diet over 6 months: an 18-month follow-up. BMC Nutrition, 6, 53.

 

Το DNA και η σωστή επιλογή αντικαταθλιπτικού

(Πηγή: CNN.gr)

Η ψυχιατρική, σε αντίθεση με άλλα ιατρικά πεδία, μέχρι πρόσφατα δεν διέθετε έναν βιοδείκτη που να βοηθά στην επιλογή της κατάλληλης φαρμακευτικής θεραπείας. Αυτό σήμαινε ότι οι γιατροί ακολουθούσαν μια διαδικασία «δοκιμής και λάθους» (Trial & Error) για να βρουν την αγωγή που ταιριάζει καλύτερα σε κάθε ασθενή. Με την εξατομικευμένη ιατρική να αποκτά ολοένα και μεγαλύτερο ρόλο, η φαρμακογενετική ήρθε να αλλάξει τα δεδομένα.

 

Τι είναι η φαρμακογενετική ανάλυση

Η φαρμακογενετική ανάλυση αναλύει το DNA ενός ατόμου, προκειμένου να προσδιορίσει πώς ο οργανισμός του μεταβολίζει και ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένα φάρμακα. Αυτή η πληροφορία επιτρέπει στους γιατρούς να επιλέγουν το σωστό φάρμακο στην κατάλληλη δοσολογία από την αρχή της θεραπείας, αποφεύγοντας παρενέργειες και αναποτελεσματικές αγωγές.

Η χρήση της είναι ιδιαίτερα σημαντική στην ψυχιατρική, καθώς πολλές ψυχικές διαταραχές, όπως η κατάθλιψη και οι αγχώδεις διαταραχές, αντιμετωπίζονται με φάρμακα που δεν έχουν την ίδια επίδραση σε όλους τους ανθρώπους. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (2022), 1 στους 8 ανθρώπους παγκοσμίως ζει με κάποια ψυχική διαταραχή. Παράλληλα, 20%-60% των ασθενών δεν ανταποκρίνεται στην πρώτη φαρμακευτική επιλογή, γεγονός που οδηγεί σε μακρόχρονη θεραπεία, επιδείνωση των συμπτωμάτων και αυξημένο κόστος για το σύστημα υγείας και τις οικογένειες (1).

 

Η φαρμακογενετική στην κατάθλιψη και άλλες ψυχικές διαταραχές

Η κατάθλιψη είναι μία από τις πιο συχνές ψυχικές διαταραχές, επηρεάζοντας περίπου το 5,8% του πληθυσμού στην Ελλάδα (2). Μέχρι σήμερα, η επιλογή του κατάλληλου αντικαταθλιπτικού βασιζόταν σε μια εμπειρική προσέγγιση τύπου «δοκιμής και λάθους», με αποτέλεσμα 1 στους 3 ασθενείς να μην ανταποκρίνεται στη θεραπεία. Η φαρμακογενετική ανάλυση αλλάζει τα δεδομένα, βοηθώντας τον ψυχίατρο να επιλέξει το σωστό φάρμακο από την αρχή, εξασφαλίζοντας καλύτερα αποτελέσματα, λιγότερες παρενέργειες και ταχύτερη ύφεση των συμπτωμάτων.

Επιπλέον, επιτρέπει τη σωστή δοσολογία των φαρμάκων, με βάση τον μεταβολισμό του κάθε ασθενoύς. Ορισμένα γονίδια, όπως το CYP2D6 και το CYP2C19, παίζουν καθοριστικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο ο οργανισμός επεξεργάζεται τα αντικαταθλιπτικά και αντιψυχωσικά φάρμακα. Για παράδειγμα, το 38% των ασθενών παρουσιάζει παραλλαγές στο CYP2D6 (3), γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε ανεπιθύμητες ενέργειες λόγω αυξημένων ή μειωμένων επιπέδων του φαρμάκου στο αίμα.

 

Οφέλη της φαρμακογενετικής ανάλυσης στην Ψυχική Υγεία

  • Ταχύτερη επιλογή της κατάλληλης θεραπείας και ύφεση των συμπτωμάτων.
  • Μείωση ανεπιθύμητων ενεργειών, που συχνά οδηγούν σε διακοπή της αγωγής.
  • Αποφυγή αποτυχημένων δοκιμών φαρμάκων και πολυφαρμακίας.
  • Μείωση του συνολικού κόστους θεραπείας μέσω πιο στοχευμένης προσέγγισης.
  • Καλύτερη ποιότητα ζωής και αυξημένη συμμόρφωση των ασθενών στη θεραπεία.

 

Πώς πραγματοποιείται η φαρμακογενετική ανάλυση

Η διαδικασία είναι απλή και ανώδυνη: γίνεται με λήψη δείγματος σιέλου (παρειακό επίχρισμα), το οποίο αναλύεται για να καθορίσει ποια φάρμακα είναι πιο κατάλληλα για τον κάθε ασθενή.

Στη χώρα μας, υπάρχει διαθέσιμο ένα μοναδικό  in vitro διαγνωστικό ιατροτεχνολογικό προϊόν σε φαρμακεία και επιλεγμένα διαγνωστικά κέντρα. Το προϊόν αυτό παρέχει φαρμακογενετική ανάλυση για φάρμακα που αφορούν παθήσεις του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος  με μερική ασφαλιστική κάλυψη για την ένδειξη της Ανθεκτικής Κατάθλιψης. Ελληνική μελέτη (4) έδειξε ότι μετά τη διεξαγωγή της ανάλυσης:

  • 96% των ασθενών ανέφερε θετική ανταπόκριση στη θεραπεία
  • 90% των περιπτώσεων χρειάστηκε προσαρμογή της δοσολογίας ή αλλαγή αγωγής
  • 83% των ασθενών δεν εμφάνισε σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες
  • 87% δήλωσε ότι είχε λιγότερες επισκέψεις και επικοινωνίες με τον ψυχίατρο.

 

Το μέλλον της εξατομικευμένης θεραπείας είναι εδώ

Η φαρμακογενετικά καθοδηγούμενη θεραπεία αποτελεί μια καινοτόμο και επαναστατική προσέγγιση στη διαχείριση των ψυχικών διαταραχών, προσφέροντας εξατομικευμένη φαρμακευτική αγωγή προσαρμοσμένη στο γενετικό προφίλ του κάθε ασθενούς. Πρόκειται για μια απλή, προσιτή και εξαιρετικά ωφέλιμη μέθοδο, που επιτρέπει στους ψυχιάτρους να επιλέξουν το καταλληλότερο φάρμακο και τη σωστή δοσολογία από την αρχή, μειώνοντας τον χρόνο αναζήτησης της ιδανικής αγωγής και περιορίζοντας τις ανεπιθύμητες ενέργειες.

Η φαρμακογενετική δεν αποτελεί πολυτέλεια αλλά μια αναγκαία εξέλιξη στην ψυχιατρική, καθώς βελτιώνει την ασφάλεια, την αποτελεσματικότητα και τη συμμόρφωση στη θεραπεία. Με αυτόν τον τρόπο, οι ασθενείς αποκτούν ταχύτερη ανακούφιση από τα συμπτώματά τους, καλύτερη ποιότητα ζωής και καλύτερη διαχείριση της ψυχικής τους υγείας.

Απευθυνθείτε στο γιατρό σας για περισσότερες πληροφορίες.

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΡΙΖΟΣ

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΑΘΗΝΩΝ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ “ΔΙΑΣΥΝΔΕΤΙΚΗ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ”

Β΄ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΠΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ “ΑΤΤΙΚΟΝ”.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΗΣ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΨΥΧΙΚΩΝ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΜΕ δτ “ΨΥΧΟΣΩΜΑΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ”

 

Δείτε το άρθρο έδώ: Το DNA και η σωστή επιλογή αντικαταθλιπτικού – CNN.gr

 

Αναφορές:

  1. Leichsenring F, Steinert C, Rabung S, Ioannidis JPA. The efficacy of psychotherapies and pharmacotherapies for mental disorders in adults: an umbrella review and meta‐analytic evaluation of recent meta‐analyses. World Psychiatry. 2022 Feb 1 ;21(1):133.
  2. Kouvatsou K, Iliadou M, Kalatzi P, Evanthia S, Christos P, Maria K, et al. Depression Among Elderly Users of Open and Closed Care Facilities in a Rural Region of Greece: an Important Public Health Issue. Mater Sociomed. 2020 [10];32(1):35. Available from: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7219719/
  3. Bothos E, Ntoumou E, Kelaidoni K, Roukas D, Drakoulis N, Papasavva M, et al. Clinical pharmacogenomics in action: design, assessment and implementation of a novel pharmacogenetic panel supporting drug selection for diseases of the central nervous system (CNS). J Transl Med. 2021 Dec 1;19(1).
  4. Gkouvas al EPA 2022 30th Eur Congr Psychiatry.

Ξεκλειδώνοντας τα μυστικά της υγείας μέσα από το DNA μας

(Πηγή: Onmed.gr)

Η γενετική ανάλυση ανοίγει νέους δρόμους στην πρόληψη, τη διάγνωση και την εξατομικευμένη θεραπεία

Τι θα γινόταν αν μπορούσαμε να γνωρίζουμε εκ των προτέρων πώς θα αντιδράσει ο οργανισμός μας σε μια φαρμακευτική αγωγή; Αν είχαμε τη δυνατότητα να εντοπίσουμε εγκαίρως τον κίνδυνο για κάποια νόσο και να λάβουμε εξατομικευμένα μέτρα πρόληψης, προτού εμφανιστούν συμπτώματα; Η απάντηση βρίσκεται μέσα μας και πιο συγκεκριμένα, στο DNA μας.

Τα τελευταία χρόνια, η πρόοδος της γενετικής επιστήμης έχει μεταμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουμε την υγεία μας. Από τη διάγνωση έως τη θεραπεία και την πρόληψη, τα γονίδιά μας μάς αποκαλύπτουν πολύτιμες πληροφορίες που μέχρι πρότινος θεωρούνταν απροσπέλαστες.

 

Η ολοκλήρωση του Human Genome Project το 2003 αποτέλεσε το πρώτο ιστορικό βήμα [1]. Το 2022, έγινε ακόμη ένα τεράστιο άλμα, με την πλήρη αλληλούχιση του ανθρώπινου γονιδιώματος [2]. Σήμερα, γνωρίζουμε ότι το DNA μας είναι κατά 99,9% όμοιο μεταξύ μας. Όμως το 0,1% που μας διαφοροποιεί, περιέχει κρίσιμες πληροφορίες: Προδιάθεση για ασθένειες, αντίδραση σε φαρμακευτικές ουσίες, τον μεταβολικό μας ρυθμό, ακόμα και τρόπους διαχείρισης του σωματικού μας βάρους [3].

Αυτό το 0,1% των διαφορών οφείλεται κυρίως σε μικρές γενετικές παραλλαγές που ονομάζονται SNPs (Single Nucleotide Polymorphisms) οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τη βιολογική μας λειτουργία [4]. Και κάπου εδώ ξεκινά η νέα εποχή της ιατρικής ακριβείας.

 

Το DNA δείχνει τον δρόμο στη φαρμακευτική αγωγή

Μία από τις πιο άμεσες και σημαντικές εφαρμογές της γενετικής ανάλυσης αφορά στην επιλογή φαρμάκων, ειδικά στις παθήσεις του κεντρικού νευρικού συστήματος. Μέχρι σήμερα, οι θεραπευτικές αποφάσεις βασίζονταν συχνά στη μέθοδο «δοκιμής και λάθους» κατά την οποία ο γιατρός συνταγογραφεί ένα φάρμακο και παρατηρεί αν υπάρχει ανταπόκριση. Αν όχι, προχωρά σε επόμενη επιλογή.

Αυτό το μοντέλο, εκτός από χρονοβόρο, συχνά οδηγεί σε ανεπιθύμητες ενέργειες ή μη αποτελεσματική θεραπεία. Έρευνες δείχνουν ότι το 35% των ασθενών δεν ανταποκρίνεται ούτε στη δεύτερη θεραπευτική επιλογή [5], ενώ στην περίπτωση της κατάθλιψης, περίπου 1 στους 3 ασθενείς δεν παρουσιάζει βελτίωση με τα συνήθη αντικαταθλιπτικά [6].

Η φαρμακογενετική μάς δίνει τη δυνατότητα να ανατρέψουμε αυτή την πραγματικότητα. Μέσω της ανάλυσης του γενετικού μας προφίλ, μπορούμε να προβλέψουμε ποια φάρμακα είναι πιο πιθανό να είναι αποτελεσματικά και ασφαλή για εμάς. Σύμφωνα με μελέτες, έως και το 80% της φαρμακευτικής ανταπόκρισης εξαρτάται από το γενετικό υπόβαθρο [7]. Αυτό σημαίνει εξατομικευμένη φροντίδα, λιγότερες παρενέργειες και ταχύτερα αποτελέσματα.

Και όλα αυτά ξεκινούν από ένα απλό δείγμα στοματικού επιχρίσματος. Η γενετική ανάλυση προσφέρει στον ιατρό τα εργαλεία για να επιλέξει το κατάλληλο φάρμακο, στην κατάλληλη δόση, για κάθε ασθενή ξεχωριστά [8].

 

Προληπτική ιατρική με βάση το γονιδίωμα

Η πρόληψη αποτελεί τη βάση της σύγχρονης ιατρικής. Περισσότεροι από 523 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως ζουν με καρδιαγγειακά νοσήματα [9]. Ως τώρα, η εκτίμηση του κινδύνου βασιζόταν σε κλασικούς δείκτες όπως η ηλικία, η αρτηριακή πίεση, η χοληστερίνη, ο τρόπος ζωής και το οικογενειακό ιστορικό.

Ωστόσο, τα εργαλεία αυτά ενδέχεται να υποεκτιμούν τον πραγματικό καρδιαγγειακό κίνδυνο σε πολλούς ανθρώπους [10]. Σήμερα, μπορούμε να προσθέσουμε έναν νέο, ισχυρό δείκτη: Τη γενετική προδιάθεση.

Η Βαθμολογία Πολυγονιδιακού Ρίσκου (Polygenic Risk Score – PRS) αποτελεί ένα από τα πιο προηγμένα εργαλεία πρόληψης. Μελετώντας μεγάλο αριθμό γενετικών παραλλαγών, υπολογίζει το πιθανό γενετικό ρίσκο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, όπως η στεφανιαία νόσος ή η κολπική μαρμαρυγή.

Η χρήση της PRS δίνει τη δυνατότητα στους επαγγελματίες υγείας να εντοπίσουν εγκαίρως τα άτομα υψηλού κινδύνου και να προτείνουν εξατομικευμένες παρεμβάσεις, όπως αλλαγές στον τρόπο ζωής, ειδικές δίαιτες, τακτικότερη παρακολούθηση, ή ακόμα και προληπτική φαρμακευτική αγωγή.

Ενδεικτικά, έχει αποδειχθεί ότι ένα υψηλό PRS μπορεί να φανερώνει επίπεδα κινδύνου ανάλογα με εκείνα που προκαλούν σπάνιες γενετικές μεταλλάξεις [11].

 

Το βάρος δεν είναι μόνο θέμα θέλησης

Η παχυσαρκία αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές προκλήσεις για τη δημόσια υγεία σε παγκόσμιο επίπεδο. Περισσότεροι από 1,9 δισεκατομμύρια ενήλικες είναι υπέρβαροι και 650 εκατομμύρια παχύσαρκοι [12].

Αν και συχνά αντιμετωπίζεται ως ζήτημα πειθαρχίας ή κακών συνηθειών, η επιστήμη δείχνει μια πολύ πιο σύνθετη εικόνα. Μεταξύ 40% και 75% του κινδύνου παχυσαρκίας αποδίδεται σε γενετικούς παράγοντες [12]. Το πώς μεταβολίζουμε τις τροφές, το πότε πεινάμε, η προτίμηση σε συγκεκριμένα είδη τροφών, όλα επηρεάζονται από το DNA μας.

Η λύση έρχεται μέσα από τη Διατροφή Ακριβείας (Precision Nutrition). Βασισμένη στο γενετικό προφίλ, τις βιομετρικές ενδείξεις και τον τρόπο ζωής, η διατροφή ακριβείας δεν είναι δίαιτα, αλλά προσωποποιημένος οδηγός διατροφής, σχεδιασμένος για μακροπρόθεσμα αποτελέσματα και καλύτερη υγεία.

Με βάση τα αποτελέσματα μιας απλής γενετικής ανάλυσης, μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα διατροφικό πλάνο που είναι πραγματικά προσαρμοσμένο σε εμάς — όχι απλώς στη μόδα ή στις γενικές οδηγίες.

 

DNA: Ο χάρτης της υγείας μας

Εν κατακλείδι, η γενετική ανάλυση δεν είναι πλέον ένα επιστημονικό σενάριο του μέλλοντος. Είναι ένα εργαλείο που έχουμε σήμερα στα χέρια μας. Μας επιτρέπει να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας, να κατανοήσουμε πώς λειτουργεί ο οργανισμός μας και να λάβουμε πιο στοχευμένες αποφάσεις για την υγεία μας. Είτε πρόκειται για την επιλογή φαρμάκων, την πρόληψη σοβαρών νοσημάτων ή τη διαχείριση του βάρους μας, το DNA μας μπορεί να λειτουργήσει ως πολύτιμος χάρτης για την υγεία μας.

Όσο περισσότερο μαθαίνουμε για το DNA μας, τόσο περισσότερο καταλαβαίνουμε ότι η υγεία δεν είναι πια μια γενική υπόθεση — είναι βαθιά προσωπική. Η ιατρική ακριβείας δεν υπόσχεται θαύματα· υπόσχεται κάτι πιο ρεαλιστικό και ουσιαστικό: Ότι θα μπορούμε να παίρνουμε αποφάσεις για την υγεία μας βασισμένοι στη δική μας, μοναδική βιολογία. Και αυτό αλλάζει τα πάντα. Από τη φαρμακευτική αγωγή μέχρι τη διατροφή και την πρόληψη, η επιστήμη μάς δίνει τη δυνατότητα να γίνουμε ενεργοί πρωταγωνιστές στη φροντίδα του εαυτού μας.

Τα πιστοποιημένα ιατροτεχνολογικά προϊόντα της iDNA Laboratories είναι διαθέσιμα σε φαρμακεία και επιλεγμένα διαγνωστικά κέντρα. Ανακαλύψτε περισσότερα για τις εφαρμογές της γενετικής ανάλυσης και τις υπηρεσίες της εξατομικευμένης ιατρικής στο idnalaboratories.com.

Δείτε το άρθρο εδώ: Ξεκλειδώνοντας τα μυστικά της υγείας μέσα από το DNA μας

Βιβλιογραφία

  1. Stark, Z. et al. (2019). Integrating genomics into healthcare: A global responsibility. Am. J. Hum. Genet. 104, 13–20.
  2. Telomere-to-Telomere Consortium (2022). Complete human genome sequencing.
  3. 1000 Genomes Project Consortium et al. (2015). A global reference for human genetic variation. Nature.
  4. Jin et al. (2018). SNPs and human genomics. Human Genomics.
  5. Zhdanava, M. et al. (2021). The Prevalence and National Burden of Treatment-Resistant Depression and Major Depressive Disorder in the United States. J Clin Psychiatry, 82(2), 20m13699.
  6. Sawada, N. et al. (2009). Persistence and compliance to antidepressant treatment in patients with depression: a chart review. BMC Psychiatry, 9:38.
  7. Zachariah, S. M. et al. (2009). Pharmacogenomics: The Right Drug to the Right Person. J Clin Med Res, 1(4), 191.
  8. Lesko, L. J. & Schmidt, S. (2012). Individualization of Drug Therapy. Clinical Pharmacology & Therapeutics, 92(4), 458–466.
  9. World Health Organization (2023). Global report on cardiovascular diseases.
  10. Torkamani, A. et al. (2018). The personal and clinical utility of polygenic risk scores. Nat Rev Genet, 19(9), 581–590.
  11. Khera, A.V. et al. (2018). Genome-wide polygenic scores for common diseases identify individuals with risk equivalent to monogenic mutations. Nat Genet, 50(9), 1219–1224.
  12. O’Sullivan, J.W. et al. (2022). Polygenic Risk Scores for Cardiovascular Disease. Circulation.

Μπορούμε να προλάβουμε το εγκεφαλικό γνωρίζοντας το DNA μας;

(Πηγή: Newsbomb.gr)

Η επιστήμη απαντά καταφατικά — και η γονιδιωματική φέρνει την πρόληψη ένα βήμα πιο κοντά στην εξατομίκευση.
Το ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο είναι από τις πιο απρόβλεπτες και δραματικές καταστάσεις που μπορεί να αντιμετωπίσει ο ανθρώπινος οργανισμός. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, αποτελεί μία από τις κορυφαίες αιτίες θανάτου και αναπηρίας παγκοσμίως, με εκατομμύρια περιστατικά ετησίως. Και όμως, σε πολλές περιπτώσεις θα μπορούσε να είχε προληφθεί — αν γνωρίζαμε εγκαίρως τον πραγματικό, προσωπικό μας κίνδυνο.
Η επιστήμη, και πιο συγκεκριμένα η γενετική, έρχεται σήμερα να φωτίσει αυτό που μέχρι πρόσφατα ήταν αόρατο: Το γενετικό μας προφίλ. Πώς σχετίζεται όμως το DNA μας με την πρόληψη του ισχαιμικού εγκεφαλικού; Και μπορούμε πράγματι να θωρακίσουμε την υγεία μας με βάση αυτή τη γνώση;

 

Το εγκεφαλικό δεν είναι «ξαφνικό» — απλώς δεν το είχαμε δει να έρχεται

Παραδοσιακά, η πρόβλεψη του κινδύνου για εγκεφαλικό βασιζόταν σε παράγοντες όπως η αρτηριακή πίεση, τα επίπεδα χοληστερόλης, το κάπνισμα, η καθιστική ζωή, το οικογενειακό ιστορικό. Όμως, οι πιο πρόσφατες επιστημονικές εξελίξεις φανερώνουν ότι ένας κρίσιμος παράγοντας κινδύνου είχε παραμεληθεί, η ίδια μας η γενετική προδιάθεση.

Η σύγχρονη γενετική έρευνα δείχνει πως οι περισσότερες καρδιαγγειακές παθήσεις —μεταξύ αυτών και τα ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια— έχουν πολυγονιδιακή βάση. Δεν οφείλονται δηλαδή σε ένα και μόνο γονίδιο, αλλά σε συνδυασμούς πολλών παραλλαγών στο DNA, οι οποίες επηρεάζουν την ευαισθησία μας σε παράγοντες κινδύνου όπως η υπέρταση, η αθηροσκλήρωση και η φλεγμονή [1–2].

 

Τι είναι η Βαθμολογία Πολυγονιδιακού Ρίσκου (Polygenic Risk Score – PRS);

Πρόκειται για ένα νέο, καινοτόμο εργαλείο που αναλύει τις γονιδιακές μας πληροφορίες και εκτιμά τον ατομικό μας γενετικό κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων — όπως το εγκεφαλικό. Η εξέταση γίνεται με απλό στοματικό επίχρισμα και μπορεί να αποκαλύψει εάν ανήκουμε σε ομάδα υψηλού κινδύνου, ακόμα κι αν όλα τα υπόλοιπα αιματολογικά και βιοχημικά μας στοιχεία φαίνονται φυσιολογικά. Με άλλα λόγια, το PRS «βλέπει» αυτό που δεν φαίνεται: Την προδιάθεση που φέρουμε από τη γέννησή μας.

Επιστημονικές δημοσιεύσεις επιβεβαιώνουν ότι η ενσωμάτωση του PRS στον προληπτικό έλεγχο βελτιώνει σημαντικά την ακρίβεια πρόβλεψης και βοηθά τους γιατρούς να διαμορφώσουν εξατομικευμένες στρατηγικές πρόληψης [3–4].

 

Μια ευκαιρία για πρόληψη πριν την πρώτη κρίση

Η αξιοποίηση των γενετικών πληροφοριών δεν σημαίνει «προφητεία» — σημαίνει προετοιμασία. Όταν ένας γιατρός γνωρίζει ότι κάποιος ασθενής έχει υψηλό γενετικό ρίσκο για καρδιαγγειακές παθήσεις, μπορεί να προτείνει εγκαίρως αλλαγές στον τρόπο ζωής, πιο εντατική παρακολούθηση ή ακόμα και προληπτική φαρμακευτική αγωγή.

Η πρόληψη, λοιπόν, δεν είναι πλέον αφηρημένη. Γίνεται προσωπική, στοχευμένη και επιστημονικά θεμελιωμένη.

 

Στην Ελλάδα, η εξέταση είναι ήδη διαθέσιμη σε φαρμακεία και επιλεγμένα διαγνωστικά κέντρα.

Η ανάλυση PRS για καρδιοαγγειακά νοσήματα, είναι ήδη διαθέσιμη στην Ελλάδα από την εταιρεία iDNA Laboratories, η οποία εξειδικεύεται στις υπηρεσίες γενετικής ακριβείας.

Πρόκειται για έναν διακριτικό και εύκολο έλεγχο, χωρίς αιμοληψία, που μπορεί να δώσει στον θεράποντα ιατρό πληροφορίες-κλειδί για την πρόληψη, πολύ πριν παρουσιαστεί οποιοδήποτε σύμπτωμα.

Το ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο δεν εμφανίζεται από το πουθενά. Πολλές φορές προειδοποιεί. Απλώς, μέχρι τώρα, δεν είχαμε τον τρόπο να «ακούσουμε» αυτή την προειδοποίηση. Η γενετική μάς δίνει πλέον αυτό το εργαλείο, τη δυνατότητα δηλαδή να γνωρίζουμε εκ των προτέρων εάν διατρέχουμε υψηλό κίνδυνο και έτσι μπορούμε να προλάβουμε αντί να θεραπεύσουμε.

Γιατί η πρόληψη σώζει ζωές. Και η γνώση,  ειδικά όταν είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη και προσωπικά εφαρμόσιμη, είναι η πιο δυνατή μορφή φροντίδας.

Μάθετε περισσότερα για το Polygenic Risk Score και το ρίσκο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων στο https://idnalaboratories.com/cardio.

 

Δείτε το άθρο εδώ: Μπορούμε να προλάβουμε το εγκεφαλικό γνωρίζοντας το DNA μας; – Newsbomb

 

Βιβλιογραφία

  1. Torkamani A, Wineinger NE, Topol EJ. (2018). The personal and clinical utility of polygenic risk scores. Nat Rev Genet, 19(9):581–590.
  2. O’Sullivan JW, et al. (2022). Polygenic Risk Scores for Cardiovascular Disease: A Scientific Statement From the American Heart Association. Circulation, 146(1):e1–e19.
  3. Khera AV, et al. (2018). Genome-wide polygenic scores for common diseases identify individuals with risk equivalent to monogenic mutations. Nat Genet, 50(9):1219–1224.
  4. Kontis V, et al. (2019). Three Public Health Interventions Could Save 94 Million Lives in 25 Years. Circulation, 140(9):715–725.

Βασικές έννοιες της παχυσαρκίας

Η παχυσαρκία χαρακτηρίσθηκε το 1948 ως χρόνια νόσος από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο οποίος όρισε την 24η Οκτωβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παχυσαρκίας. Η παχυσαρκία είναι μία χρόνια, πολυπαραγοντική, πολυσυστηματική, δύσκολα αντιμετωπίσιμη και υποτροπιάζουσα νόσος που απαιτεί διεπιστημονική παρέμβαση. Οδηγεί σε πολλές σοβαρές ασθένειες και χαρακτηρίζεται ως «επιδημία», καθώς απειλεί τα θεμέλια της δημόσιας υγείας, της οικονομίας και της κοινωνίας.

 

Τι είναι η παχυσαρκία;

Η παχυσαρκία ορίζεται ως υπερβολική συσσώρευση του λιπώδους ιστού στο σώμα. Ο βαθμός παχυσαρκίας, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, προσδιορίζεται με το Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), που αποτελεί το πηλίκο που προκύπτει αν διαιρέσουμε το βάρος (σε κιλά) με το τετράγωνο του ύψους (σε μέτρα). Φυσιολογικά, ο ΔΜΣ πρέπει να είναι μεταξύ 18,5 και 24,9. Όταν ο ΔΜΣ είναι μεταξύ 25 και 29,9 kg/mτότε το άτομο θεωρείται υπέρβαρο, ενώ όταν ο ΔΜΣ είναι ≥30 kg/mθεωρείται παχύσαρκο. Τιμές ΔΜΣ άνω του 35 υποδηλώνουν νοσογόνο παχυσαρκία, η οποία προδιαθέτει σε επικίνδυνες επιπλοκές.

 

Ταξινόμηση υπέρβαρου και παχυσαρκίας με βάση το ΔΜΣ, την περίμετρο μέσης και τους συσχετιζόμενους κινδύνους.

 

ΔΜΣ

Βαθμός παχυσαρκίας Κίνδυνος* σε σχέση με το φυσιολογικό βάρος
άντρες <80 εκ.

γυναίκες <88 εκ.

άντρες >102 εκ.

γυναίκες >88 εκ.

Ελιποβαρής <18,5
Φυσιολογικό βάρος 18,5-24,9
Υπέρβαρο 25,0-29,9 Αυξημένος Υψηλός
Παχυσαρκία 30,0-34,9

35,0-39,9

Ι

ΙΙ

Υψηλός

Πολύ υψηλός

Πολύ υψηλός

Πολύ υψηλός

Νοσογόνος παχυσαρκία >40,0 ΙΙΙ Εξαιρετικά υψηλός Εξαιρετικά υψηλός
* Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) = σωματικό βάρος (σε κιλά) / ύψος x ύψος (σε μέτρα)
Κίνδυνος εμφάνισης ΣΔΙΙ, υπέρτασης και καρδιαγγειακών
πηγή: https://www.nhlbi.nih.gov/

 

Μεγάλη κλινική σημασία φαίνεται ότι έχει, ωστόσο, και η κατανομή του λίπους στο σώμα. Η κοιλιακή παχυσαρκία, δηλαδή η παρουσία περισσής ποσότητας λίπους στην κοιλιακή χώρα, αυξάνει ιδιαίτερα τον κίνδυνο εμφάνισης αντίστασης στην ινσουλίνη και υπερινσουλιναιμίας, διαταραχής του μεταβολισμού των λιπιδίων, υπέρτασης και καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Ένας τρόπος για να μετρήσουμε την κατανομή του λίπους στο σώμα είναι η περίμετρος μέσης. Η περίμετρος μέσης αποτελεί μια απλή και πρακτική μέθοδο εντοπισμού των υπέρβαρων ατόμων που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σχετιζόμενων με την παχυσαρκία νόσων. Εάν η περίμετρος μέσης υπερβαίνει τα 102 εκ. στους άνδρες και τα 88 εκ. στις γυναίκες, αυτό δείχνει ότι έχουν συσσωρευμένο λίπος στην κοιλιακή χώρα, το οποίο τους εκθέτει σε αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση προβλημάτων υγείας, ακόμη κι αν ο ΔΜΣ δεν τους κατατάσσει στην κατηγορία της νοσογόνου παχυσαρκίας.

 

Πού οφείλεται η παχυσαρκία;

Αρκετοί παράγοντες συμβάλλουν στην ανάπτυξη της παχυσαρκίας, συμπεριλαμβανομένης της γενετικής προδιάθεσης, των περιβαλλοντικών επιδράσεων και των επιλογών του τρόπου ζωής. Ενώ η γενετική παίζει τον πιο καθοριστικό ρόλο στον καθορισμό της προδιάθεσης ενός ατόμου για παχυσαρκία, σημαντικά συμβάλλουν και παθολογικά αίτια, όπως το σύνδρομο Cushing, ο υποθυρεοειδισμός και το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, όπως επίσης ψυχολογικές διαταραχές που οδηγούν σε πολυφαγία ή βουλιμία, καθώς και η λήψη διαφόρων φαρμάκων.

Παρόλα αυτά, κύρια περιβαλλοντική αιτία της παχυσαρκίας είναι συνήθως η αυξημένη πρόσληψη θερμίδων με τη διατροφή μας, σε ποσότητα που υπερβαίνει τις θερμίδες που χρειαζόμαστε για να καλύψουμε τις καθημερινές μας ενεργειακές ανάγκες. Το πλεόνασμα των θερμίδων αποθηκεύεται στο σώμα ως λίπος. Η αυξημένη κατανάλωση θερμίδων με τη λήψη τροφών που είναι πλούσιες σε λίπη και υδατάνθρακες, σε συνδυασμό με τη μειωμένη φυσική δραστηριότητα, δηλαδή την καθιστική ζωή και την έλλειψη άσκησης, συντελούν ώστε η παχυσαρκία να αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς. Τα δεδομένα δείχνουν ότι το 50% των ανθρώπων δεν τρώνε φρούτα και λαχανικά, έχουν εγκαταλείψει τη μεσογειακή διατροφή και προτιμούν τα αναψυκτικά από το νερό. Όλα αυτά οδηγούν στην ανάγκη για συνειδητοποίηση της αξίας της υγιεινής διατροφής για καλή ποιότητα.

 

Συνέπειες της παχυσαρκίας

Οι συνέπειες της παχυσαρκίας εκτείνονται πολύ πέρα από τη σωματική υγεία. Η παχυσαρκία αποτελεί σημαντικό και ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για ένα πλήθος νοσημάτων, όπως είναι η καρδιαγγειακή νόσος, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, το εγκεφαλικό επεισόδιο, οι παθήσεις της χοληδόχου κύστης, η αναπνευστική ανεπάρκεια και η άπνοια ύπνου, ενώ επιπλέον επιδεινώνει πολλούς από τους παράγοντες που συμβάλλουν στη φθορά των αγγείων, όπως είναι η υπέρταση και η υψηλή χοληστερίνη.

Μελέτες έχουν επίσης αποδείξει ότι η παχυσαρκία σχετίζεται άμεσα με χρόνια νοσήματα, όπως την οστεοπόρωση και τον καρκίνο του μαστού, του ενδομητρίου, του ήπατος, της χοληδόχου κύστης και του εντέρου. Η παχυσαρκία σχετίζεται επιπλέον με την ουρική αρθρίτιδα και εκφυλιστικές παθήσεις των αρθρώσεων, που μαζί με όλα τα παραπάνω νοσήματα διαταράσσουν την υγεία και επηρεάζουν δυσμενώς την ποιότητα ζωής των παχύσαρκων ατόμων.

Επιπλέον, η παχυσαρκία μπορεί να έχει επιζήμιες επιπτώσεις στην ψυχική υγεία, οδηγώντας σε κατάθλιψη, άγχος και χαμηλή αυτοεκτίμηση. Η οικονομική επιβάρυνση της παχυσαρκίας είναι επίσης σημαντική, με τις δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης να κλιμακώνονται λόγω των ασθενειών που σχετίζονται με την παχυσαρκία και της χαμένης παραγωγικότητας.

 

Πρόληψη και θεραπεία

Η αντιμετώπιση της επιδημίας της παχυσαρκίας απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στην οποία συμμετέχουν διάφοροι ενδιαφερόμενοι, συμπεριλαμβανομένων των φορέων που χαράσσουν πολιτικές, των επαγγελματιών του τομέα της υγείας, των εκπαιδευτικών και των κοινοτήτων. Πέρα από την έγκαιρη γνώση της γενετικής προδιάθεσης, η προώθηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών και τακτικής σωματικής άσκησης από νεαρή ηλικία είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη της παχυσαρκίας. Επίσης, μέτρα πολιτικής, όπως η εφαρμογή φόρων στη ζάχαρη, η βελτίωση της επισήμανσης των τροφίμων και η δημιουργία περιπατητικών γειτονιών, μπορούν επίσης να συμβάλουν στον περιορισμό των ποσοστών παχυσαρκίας.

 

Εν κατακλείδι, η παχυσαρκία είναι ένα σύνθετο και πολύπλευρο ζήτημα που απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση για την αποτελεσματική αντιμετώπισή του. Με την κατανόηση των βαθύτερων αιτιών της, την αναγνώριση των εκτεταμένων συνεπειών της και την εφαρμογή τεκμηριωμένων παρεμβάσεων, μπορούμε να εργαστούμε για τη δημιουργία ενός υγιέστερου μέλλοντος για τις επόμενες γενιές.

 

Πηγές
World Health Organization. (2022). Obesity and overweight
Centers for Disease Control and Prevention. (2022). Adult Obesity Facts 
Harvard T.H. Chan School of Public Health. (2022). The Nutrition Source – Obesity Prevention